خاتم کاری از هنرهای ظریف و صنایع دستی ایرانی است که سابقه و ریشهای کهن دارد. هنر خاتمسازی یکی از مهمترین هنرهای دستی ایران است. این صنعت ارزش هنری فوقالعاده زیادی دارد. سابقه خاتمسازی درایران از زمانهای خیلی قدیم بودهاست. بهطورکلی ابتدا باید دید خاتم چیست و خاتمساز یا خاتمکار چه کسی است.
خاتم ترکیبی است از چند ضلعیهای منظم با تعداد اضلاع متفاوت که با استفاده از مواد اولیه گوناگون در رنگهای مختلف تشکیل میشود. پنج، شش، هفت، هشت یا ده ضلعی است.
خاتم از هنرهای دستی دقیق و پرکار است که تولید و ساخت آن احتیاج به دقت و حوصله زیاد دارد. چند ضلعیهایی که در خاتمسازی به کار میآید
در لغتنامه دهخدا خاتمساز چنین معنی شدهاست: «آنکه پارههای استخوان را در چوب با نقش و نگار بنشاند. خاتمسازی عمل خاتمساز را گویند.»
در دائرةالمعارف فارسی دربارهٔ خاتمکاری و خاتمسازی آمدهاست: «هنر آراستن سطح اشیاء به صورتی شبیه موزائیک، با مثلثهای کوچک. طرحهای گوناگون خاتم همواره به صورت اشکال منظم هندسی بودهاست. این اشکال هندسی را با قراردادن مثلثهای کوچک در کنار هم نقشبندی میکنند. مثلثها را از انواع چوب، فلز و استخوان میسازند. هرچه مثلثها ریزتر و ظریفتر باشند، خاتم مرغوبتر است. در یک طرح خاتم، برای ساختن کوچکترین واحد هندسی، حداقل سه مثلث و برای بزرگترین آن، حداکثر چهارصد مثلث به کار میرود.»